«Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;» Ερώτηση του λαού μας είναι αυτή. Γιατί σε έναν λαό με μακρά παράδοση στη ρητορική τέχνη αρέσει κάποτε να θέτει ρητορικά ερωτήματα, δηλαδή τέτοια των οποίων την απάντηση γνωρίζει πολύ καλά ο ερωτών: όχι, δεν λείπει. Όσο κι αν η γιορτή που ο ίδιος λαός ονόμασε «Λαμπρή» είναι κινητή, όσο κι αν πηγαινοέρχονται από χρόνο σε χρόνο οι σχετικές ημερομηνίες, τουλάχιστον ένα μέρος του Μαρτίου θα καταληφθεί οπωσδήποτε από την περίοδο των Νηστειών. Αλλά οι αγωνιστικές υποχρεώσεις των ομάδων λείπουν; Από τη Σαρακοστή, λέω. Λείπουν; Κι αυτό το ερώτημα ρητορικό είναι. Όχι μόνο δεν λείπουν αλλά ακριβώς τότε είναι που κορυφώνονται. Τότε σηκώνονται κούπες, διακυβεύονται τρόπαια, παίρνει τον ανήφορο η οπαδική αγωνία, δημιουργούνται οι καταλληλότερες προϋποθέσεις για ανταλλαγές ύβρεων, διχασμούς, εντάσεις... 
 

            Επειδή οι καιροί είναι πονηροί και τα άλλοτε ευκόλως εννοούμενα καθόλου ευκόλως δεν εννοούνται πλέον, ξεκαθαρίζω ότι τα σχετικά με τη θρησκεία είναι προσωπική υπόθεση ενός εκάστου και δεν πολυπροσφέρονται για διαλεκτική πραγμάτευση. Αν εγώ πιστεύω, αυτό είναι δικό μου θέμα, και ποτέ δεν θα εκμεταλλευόμουν το βήμα που μου δόθηκε σε έναν οπαδικό ιστότοπο, για να παραστήσω τον ιεροκήρυκα. Έχω φίλους που πιστεύουν, έχω φίλους που δεν πιστεύουν, έχω φίλους που ψάχνονται. Και αυτοί και οι άλλοι και οι παράλλοι εξίσου φίλοι μου είναι. Νομίζω, όμως, ότι δεν είναι απολύτως απαραίτητο να πιστεύει κανείς, ώστε να μπορεί να αισθανθεί λίγο διαφορετικά αυτήν την εποχή.  Το μόνο που χρειάζεται είναι να θέλει να εισπράττει από κάθε περίοδο ό,τι ξεχωριστό έχει αυτή να του προσφέρει. Εξηγούμαι αμέσως.

            Ο φίλος μας ο Δίας κρατά στο site μια ενότητα αναρτήσεων με τον γενικό τίτλο «ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ». Στην ιστορία του συνδέσμου –σ υ ν δ έ σ μ ο υ, ξαναλέω- κανένα σήμερα δεν μοιάζει με κάποιο άλλο σήμερα. Καθένα από τα σήμερα παραπέμπει αλλού. Σε κάποια χρονικά απομακρυσμένα σήμερα ήταν παρόντες μόνο οι μεγαλύτεροι από εμάς, οι άλλοι τα μαθαίνουμε από τον Δία. Κάποια σήμερα, τα πιο πρόσφατα, τα προλάβαμε όλοι. Κάποια άλλα κανείς μας δεν τα πρόλαβε. Γυρίζουν, όμως, του ημερολογίου οι σελίδες και καθεμιά τους στέλνει σε όλους μας το μήνυμά της. Και όσοι το εισπράττουν νιώθουν ότι γίνονται μέτοχοι σε κάτι που έζησαν άλλοι ή κ α ι άλλοι. Κάπως έτσι η προσωπική εμπειρία καθίσταται συλλογική και κάπως έτσι πραγματώνεται ακριβώς αυτό που δηλώνει η λέξη σ ύ ν δ ε σ μ ο ς. Δεν ξέρω πόσοι εξ ημών ζούσαν, όταν ο Ολυμπιακός καθιερώθηκε στη συνείδηση των φίλων και των αντιπάλων του ως Θ ρ ύ λ ο ς. Αλλά η παρακαταθήκη μάς έμεινε.

            Όμως, δεν έχουμε και άλλες ιδιότητες πλην εκείνης του γαύρου; Δεν ανήκουμε και σε άλλους συνδέσμους, είτε μικρότερους σε αριθμό μελών, όπως η οικογένεια ή η παρέα, είτε μεγαλύτερους, όπως η πατρίδα ή η χριστιανοσύνη ή και η ανθρωπότητα; Εάν ως γαύροι γινόμαστε δέκτες ενός διαφορετικού από μέρα σε μέρα μηνύματος, κανένα μήνυμα δεν έχουμε να λάβουμε από τα άλλα για κάθε εποχή έθιμα του τόπου μας, από τα άλλα για κάθε περίπτωση γεγονότα που ανακαλούν οι εθνικές επέτειοι, από τους διαφορετικούς συμβολισμούς και τα νοήματα των θρησκευτικών εορτών;

            Για τους πιστεύοντες η Σαρακοστή είναι μια περίοδος πένθους που απολήγει, όμως, σε μια έκρηξη χαράς. Σαράντα ημέρες –μη συνοπολογιζομένης της Μεγάλης Εβδομάδας- καλούνται όσοι πιστοί να κάνουν ο καθένας τη θυσία του (μια τέτοια θυσία και η νηστεία) και να μετάσχουν στο πένθος. Ας μην πενθούν οι μη πιστεύοντες. Μπορούν, ωστόσο, να θεωρήσουν κι εκείνοι την εν λόγω περίοδο μια ευκαιρία για εγκράτεια, καταλλαγή των παθών, ενδοσκόπηση, αυτοκριτική, εσωτερική αναζήτηση, για όλα αυτά, δηλαδή, των οποίων η απουσία κατ’ αρχάς προκάλεσε, στη συνέχεια γιγάντωσε και τώρα συντηρεί την τρέχουσα αξιακή, κοινωνική και οικονομική κρίση. Μπορούν και εκείνοι να επιδοθούν σε μια προσπάθεια για αυτοβελτίωση, να αυθυποβληθούν σε ηθικού τύπου ασκήσεις, να αποδείξουν στους εαυτούς τους ότι μπορούν και χωρίς αυτό, μπορούν και χωρίς το άλλο, δεν είναι εξαρτημένοι ούτε από αυτό ούτε από το άλλο. Και για όσες ημέρες πριν την Ανάσταση διαρκεί το πένθος, για τόσες κρατά μετά την Ανάσταση και η μεγάλη χαρά. Και είναι πάνδημη, είναι χαρά συνδέσμου. Δεν προσφέρεται μόνο σε όσους νήστεψαν. Κατά τη διάρκεια της διακαινησίμου (δηλαδή της εβδομάδας που τρέχει) μπορεί κανείς να φάει το βράδυ ό,τι γουστάρει και αγαπά και την άλλη μέρα να πάει να κοινωνήσει. Για σαράντα ημέρες μια κοινότητα αγωνίζεται να πιστέψει το απίστευτο: «Ο Χριστός αναστήθηκε!» λέει ο ένας. «Πράγματι αναστήθηκε!» απαντά ο άλλος. Και προσπαθούν οι δύο να πειστούν εξ αλλήλων, να συλλάβουν το με τα συνήθη μέτρα ασύλληπτο. Που είναι ασύλληπτο ακόμη και για τους θρησκευόμενους. Γι’ αυτό και το προσπαθούν από κοινού, επικαλούμενοι ο ένας του άλλου τη μαρτυρία.

            Μήπως ήταν εξίσου ένθερμοι Χριστιανοί όλοι οι προηγούμενοί μας; Μήπως δεν υπήρχαν ανάμεσά τους αμφισβητίες, αρνητές, άθεοι; Λειτουργώντας, όμως, ως κοινότητα -γλωσσική, εν προκειμένω- ονόμασαν τη γιορτή Λ α μ π ρ ή, καθότι λαμπρή κατ’ εξοχήν. Δεχόμαστε ακόμη τη λάμψη της; Είμαστε ακόμη κοινότητα;  Ρητορικά και αυτά τα ερωτήματα...
            

              Ζητώ συγγνώμη για το φυγόκεντρο του πράγματος. Ειλικρινά. Αλλά ένας από τους πολλούς λόγους για τους οποίους με κάνει να νιώθω υπερήφανος η όποια συμμετοχή μου στο site είναι η πολύ μικρή απόσταση εκείνων που συζητούμε ιδιωτικά από αυτά που αφήνουμε να βγουν προς τα έξω. Δεν λέω ότι δεν υπάρχει απόσταση. Θα ήταν υποκρισία να ισχυριστώ κάτι τέτοιο. Λέω ότι η απόσταση είναι μικρή. Μέρος ιδιωτικής συζήτησης μεταξύ συντελεστών του RATM ήταν όσα έγραψα. Απλώς άφησα να αρθεί η ιδιωτικότητα. Χριστός Ανέστη!